Lamborghini Silhouette: Mẫu Xe V8 Mui Trần Hiếm Gặp Nhất Của Sant'Agata

Cũng không thể thiếu Countach – mẫu xe kỳ lạ đã làm mưa làm gió cuối những năm 70, 80. Nhưng giữa vầng hào quang ấy, ít ai nhớ rằng, Lamborghini còn sở hữu một danh mục “ít chiếc” đầy quyến rũ – những tuyệt tác sinh ra cho số ít những người may mắn, mà Automobili Lamborghini SpA vẫn thường tự hào gọi là dòng “few-off”.

Đó là những cái tên như Lamborghini Reventón – chỉ 20 chiếc, hay Reventón Roadster với tin đồn vỏn vẹn 15 xe lăn bánh, Aventador J độc nhất vô nhị được tạo ra năm 2012, mỗi khi xuất hiện đều khiến giới sưu tập thổn thức bởi mức giá lên tới hàng triệu đô la. Tiếp nối truyền thống ấy, Lamborghini không ngừng ra mắt các mẫu siêu xe “có số lượng đếm trên đầu ngón tay” dựa trên khung gầm Aventador: Veneno (chỉ 3 xe thương mại), Veneno Roadster (9 xe), Centenario và Centenario Roadster (20 chiếc mỗi loại), Sián (69 chiếc), Sián Roadster (19 chiếc), và gần đây nhất là phiên bản tôn vinh Countach – LPI800-4 với 112 xe. Những tuyệt phẩm ấy luôn là “bảo vật triệu đô” được săn đón quyết liệt bởi những người đam mê thứ thiệt. Thế nhưng, nếu tôi nói rằng còn một mẫu Lamborghini khác, hiếm hoi hơn cả – chỉ khoảng 30 chiếc tồn tại trên toàn cầu – liệu bạn có tin?

Hãy cùng ngược dòng thời gian trở về đầu thập niên 70 – giai đoạn Automobili Lamborghini SpA tạo ra hàng loạt mẫu xe đầy mê hoặc. Họ từng có 350 GT, rồi 400 GT 2+2 – những chiếc Grand Touring với động cơ V12 đặt trước, chỗ ngồi êm ái, lý tưởng cho những hành trình dài trên cung đường châu Âu tràn nắng. Sau này là Islero, Jarama và đỉnh cao là Espada bốn chỗ rộng rãi. Khi dây chuyền Miura khép lại nhường sân khấu cho vị vua mới – Countach, Ferruccio Lamborghini quyết định đã đến lúc đưa thương hiệu đến gần hơn với đại chúng bằng một mẫu xe dễ tiếp cận, động cơ V8 nhỏ gọn – và thế là Urraco ra đời năm 1972.

Urraco ghi dấu ấn là Lamborghini đầu tiên sử dụng động cơ V8 – mạnh mẽ 164 kW, lấy cảm hứng thiết kế góc cạnh từ Countach, được Bertone nhào nặn nên với dáng vẻ 2+2 gọn gàng, dẫu thực tế, ghế sau chỉ phù hợp với những hành trình ngắn. Giai đoạn 1972–1976, Urraco phiên bản P250 xuất hiện, và tại Mỹ, P111 với cản va lớn đáp ứng quy chuẩn an toàn, tổng cộng 520 chiếc đã xuất xưởng. Năm 1975, bản P200 với động cơ 2.0L chỉ 134 kW dành riêng thị trường Ý nhằm né thuế dung tích lớn – một tuyệt chiêu thời cuộc, nhưng chỉ có 66 xe được chế tạo. Cùng thời gian, bản P300 mạnh mẽ hơn (186 kW) xuất hiện, và đến khi dừng sản xuất năm 1979, tổng cộng 190 chiếc đã rời nhà máy.

Nhưng nước Mỹ – thị trường trọng điểm mà Lamborghini luôn khao khát chinh phục – lại khơi nguồn cho một biến thể đặc biệt: một mẫu mui trần thực thụ. Ferruccio đã giao nhiệm vụ cho Bertone tái tạo lại dáng dấp Urraco, biến nó thành xe mui trần hai chỗ. Kết quả là Lamborghini Silhouette ra đời năm 1976 – hiện thân của một Urraco "nâng cấp hormone", mạnh mẽ hơn, với mui targa tháo rời cho hai chỗ ngồi thể thao, không gian sau đã bị loại bỏ hoàn toàn.

Lần đầu xuất hiện tại Geneva Motor Show 1976, Silhouette là “món gia vị lạ” bên cạnh Urraco P200/P300. Mang động cơ V8 3.0L từ P300 nhưng công suất tăng lên 194 kW, Silhouette còn gây ấn tượng mạnh với ngoại hình táo bạo: cản trước sâu, hốc bánh xe mở rộng, thiết kế "butress" tạo nên dáng vẻ rắn rỏi trên khung cuộn, và bộ mâm magiê Campagnolo "telephone dial" huyền thoại, đi kèm lốp Pirelli P7 sau cỡ 285/40 VR15 – một thông số vượt trội so với lốp 205/70R14 vốn chỉ xuất hiện trên Countach LP400 thời đó.

Không gian nội thất cũng được làm mới hoàn toàn: ghế thể thao với tùy chọn bọc da – một lựa chọn thiết thực với khí hậu vùng Địa Trung Hải – bảng táp-lô uốn cong về phía người lái, tạo nên trải nghiệm lái cá nhân hóa, hiện đại hơn so với Urraco. Toàn bộ triết lý của Silhouette là sự thực dụng, sự tự do khi chỉ cần tháo mui là đã cảm nhận được gió trời và âm thanh V8 rền vang quyện vào từng cung bậc cảm xúc cuối thập niên 70.

Thế nhưng, dù mang nhiều kỳ vọng, Lamborghini Silhouette lại không được thị trường ưu ái. Chỉ trong hai năm ngắn ngủi (1977–1979), vỏn vẹn 52 chiếc được chế tạo, và đến nay, ước tính chưa đầy 30 chiếc còn tồn tại – điều khiến Silhouette trở thành một viên ngọc cực hiếm trong kho tàng siêu xe thế giới.

Vì sao Lamborghini không thể bán được nhiều Silhouette hơn? Có thể thời thế không thuận, hoặc khó khăn đến từ quy định xuất nhập khẩu khắt khe tại Mỹ – thị trường mục tiêu lớn nhất. Thậm chí, từ 1977–1982, không một chiếc Lamborghini nào được nhập khẩu chính thức vào Mỹ, trừ vài chiếc “nhập khẩu xám” lặng lẽ cập bến. Silhouette, đáng tiếc, lại kẹt ngay trong giai đoạn ấy.

Đó là lý do ngày nay, Lamborghini Silhouette gần như đã trở thành "bóng ma" tại các sự kiện xe Ý – hiếm hoi lắm mới có một chiếc được rao bán, và nếu xuất hiện, giá trị của nó thường gấp đôi so với một chiếc Urraco cùng tình trạng. Trong khi đó, ở giữa hai thái cực ấy là hậu duệ gần hơn: Lamborghini Jalpa.

Jalpa ra mắt năm 1981, hai năm sau khi Silhouette kết thúc chu kỳ. Được định vị là mẫu nhập môn cạnh tranh cùng Countach S hào nhoáng, Jalpa vẫn không thể đạt doanh số bùng nổ, nhưng với 410 xe xuất xưởng từ 1981 đến 1988, nó đã ghi dấu cho giai đoạn cuối của V8 cổ điển. Động cơ V8 mở rộng từ Urraco, giờ đã đạt 3,5L và 190 kW, cho phép Jalpa cán mốc 234 km/h và tăng tốc 0–100 km/h trong 6 giây – không hẳn là “sét đánh” nhưng hoàn toàn ấn tượng so với mức giá 58.000 USD thời ấy (so với Countach LP500 S giá 102.000 USD).

Vì thế, Lamborghini Silhouette, dù ít được biết đến, chính là hiện thân của một thời kỳ quá độ – một cầu nối quan trọng trên hành trình tiến hóa của dòng V8 Sant’Agata, từ “baby Lamborghini” Urraco, qua Silhouette, Jalpa, để rồi tiếp nối huyết mạch trong những siêu phẩm Gallardo và Huracan ngày nay. Biết về Silhouette là thêm một tầng hiểu biết về lịch sử – và về giá trị của nghệ thuật chế tác thủ công nơi Lamborghini, nơi mỗi chiếc xe sinh ra không chỉ để chạy, mà còn để sống mãi cùng cảm xúc, cùng thời đại.

Một số thuật ngữ:

• Few-off: Thuật ngữ đặc trưng của Lamborghini dùng cho những mẫu xe giới hạn, sản xuất với số lượng cực ít.

• Targa: Thiết kế mui tháo rời, đem lại trải nghiệm “gió trời” đặc trưng cho các dòng xe thể thao.

• Nhập khẩu xám: Chỉ những xe nhập ngoài luồng không qua kênh chính hãng, phổ biến với các mẫu xe hiếm hoặc bị hạn chế nhập khẩu.

• Grand Touring (GT): Xe thể thao hạng sang, động cơ mạnh, nội thất êm ái, lý tưởng cho hành trình dài.

• Bertone: Studio thiết kế Ý lừng danh, góp phần định hình vẻ đẹp không tuổi của nhiều mẫu xe Lamborghini.

• Khung gầm Aventador: Nền tảng khung xe nổi tiếng, là xương sống cho nhiều mẫu siêu xe giới hạn của Lamborghini trong thập niên qua.

Ban biên tập GuuXe.